Calcium

Calcium of kalk is nodig voor de opbouw en onderhoud van het skelet. In het skelet van een volwassene zit ongeveer een kilo calcium. Ook voor het gebit is calcium belangrijk. De werking van calcium in het lichaam gaat echter verder dan botten en tanden. Het is ook onmisbaar voor een goede werking van zenuwen en spieren, bloedstolling en het transport van stoffen in de cellen.

Functies van Calcium

Bloedstolling: calcium speelt een belangrijke rol bij de stolling van het bloed.

Botten: maar liefst 99 procent van de in het lichaam aanwezige calcium bevindt zich in de botten.

Spieren: de spieren in ons lichaam (ook de hartspier!) functioneren alleen goed als calcium en magnesium zich in een harmonieus evenwicht bevinden.

Zenuwen: calcium is betrokken bij de zenuwimpulsoverdracht.

Voeding waar calcium inzit

Melk wordt vaak gekoppeld aan gezonde botten omdat in melk veel calcium zit. Toch heb je voor gezonde botten niet per se melk nodig, of andere zuivel. In landen waar veel melk wordt gedronken komt juist meer botontkalking voor! Dit komt onder andere door het feit dat in melk calcium zit in de vorm als calciumcarbonaat – een voor mensen, slecht opneembare vorm van calcium. In groenten, noten, sesamzaad (tahin!), vijgen en peulvruchten zit ook veel calcium.

Deze plantaardige voedingsmiddelen bevatten ook magnesium, een mineraal dat eveneens belangrijk is voor de botten. Bij het koken van groente gaat calcium verloren, daarom moet je redelijk wat groente eten om aan je caliumbehoefte te komen. Niks mis mee, want meer groente eten is goed voor de inname van veel verschillende vitamines, mineralen en vezels.

Oorzaken van tekorten

Geneesmiddelen: langdurig gebruik van maagzuurremmers, plasmiddelen en middelen die de stoelgang bevorderen, kan leiden tot een calciumtekort.

Milieu: blootstelling aan zware metalen als lood en aluminium kan de opname van calcium tegenwerken.

Voeding: als de voeding te weinig calcium bevat, bijvoorbeeld bij een veganistisch dieet, onttrekt het lichaam calcium aan de botten waardoor deze broos worden. Voeding die een voerschot aan fosfor en magnesium bevat (worst, kaas, cola) en overmatig koffiegebruik kan eveneens de oorzaak zijn van calciumtekort. Voeding die veel eiwitten bevat, leidt tot calciumverlies.

Overig: te weinig bewegen en te weinig zon (vitamine D) leiden eveneens tot een tekort aan calcium.

Toepassingen

Allergie: calcium werkt als anthistamine en kan daarmee allergische reacties voorkomen.

Bloeddruk: veranderingen in de calciumstofwisseling kunnen een belangrijke rol bij de ontwikkeling van hoge bloeddruk spelen.

Botontkalking: calcium wordt op latere leeftijd minder goed opgenomen. Hoe meer kalk op jongere leeftijd in de botten, hoe langer de botten gezond blijven. Voorkomen, is beter dan genezen.

Hyperactiviteit: mensen die hyperactief zijn, hebben vaak een lage calciumspiegel. Extra calcium kan snel verbetering aanbrengen.

Tandvleesontsteking: het proces van tandvleesontsteking (parodontitis) kan door extra calcium gestopt worden.

Gevolgen van een verstoorde calcium-huishouding

• Botontkalking.
• Verhoogde kans op bloedingen.
• Spierkrampen.
• Verhoogde gevoeligheid van het zenuwstelsel.
• Gaatjes in tanden en tandvleesontsteking.

Dagelijkse hoeveelheid Calcium

Aanbevolen dagelijkse hoeveelheid calcium (gram)